Geld steken in startende bedrijven heeft - mede door de uitbreiding van het aantal laagdrempelige kanalen - een vlucht genomen. Menig met klein of groter vermogen investerende Nederlander kan zichzelf onder de categorie Angel scharen. Maar de bittere realiteit is dat de meeste startups falen en nagenoeg alle portefeuilles (ook die van de grote Venture Capitalist firma's) voornamelijk bestaan uit verlieslatende deelnemingen. Hoe kun je dan alsnog een succesvolle investeerder worden in startups? Zeker als je zelf nog een erg onervaren Angel bent?
De auteur Jeroen Bertrams is zelf een actieve Angel in Nederland met meer dan 200 investeringen in de portefeuille. Overigens investeert Bertrams wel met name in Amerikaanse bedrijven. Hij heeft voor zichzelf een methode ontwikkeld om op een systematische manier per saldo toch voldoende succesvolle investeringen te doen om een positief rendement te behalen. In het boek Succesvol investeren in startups legt Bertrams zijn methode uit middels een stappenplan en een scorecard. Hiermee kun je voor jezelf een strategie ontwikkelen om de materie voor jouw eigen investeringsdoelen te gebruiken.
Met een handzaam A5-formaat en een vlotte fel kleurig geïllustreerde cover leest de tekst uit Succesvol investeren in startups ook erg vlot en toegankelijk. Ik vind dat wel passen bij hoe de auteur op mij overkomt wanneer ik bijvoorbeeld zijn website en profiel bekijk, plus beschouwende in de toch wat snellere wereld van startups en digital waarin hij opereert. Tegelijkertijd behandelt het boek in logische rustige stappen en op praktische serieuze wijze hoe je ook bij het investeren in startups een succes kunt behalen, mits je dat dus met een bepaalde vaste structuur aanpakt. Centraal hierin staat een aanpak met een deal scorecard, waarmee je bepaalt of een aangeboden startup deal voldoende aantrekkelijk is om in te investeren. Maar liefst meer dan 30 van de 160 pagina's zijn gewijd aan selectie en beoordeling van de deals! Op zijn website kun je de opbouw en enkele fragmenten van het boek lezen om een verdere indruk te krijgen.
Juist de meer data en structuur gedreven aanpak waar het succes van Bertrams zijn investeringen op steunen, is wat mij aantrok om het boek Succesvol investeren in startups open te slaan. Als investeerder in startende en gestarte ondernemingen ben ik zelf momenteel meer thuis in scorecards voor bedrijfsleningen dan voor kapitaalinvesteringen. Het voornaamste kenmerkende verschil tussen beide typen manieren van financieren is dat bij leningen het gros van je portefeuille dient te slagen (en slechts een klein deel van de bedrijven in je portefeuille mag falen), terwijl bij investeringen juist het overgrote deel sowieso zal falen (en je je dus echt moet focussen op tenminste een paar goede successen zien te boeken).
Bertrams' boek beschrijft met name zijn persoonlijk aanpak. Enkele bronnen met onderbouwende cijfers worden aangehaald. Bertrams geeft aan dat hij de principes van zijn aanpak ook bij andere investeerders uit zijn netwerk heeft getoetst. Welke wegingsfactoren je voor jezelf precies gaat toekennen aan de verschillende categorieën op de scorecard, dat blijft aan jou. Ik verwacht dat je daar wel je eigen draai in zult moeten vinden, om zo de investeringen die je uiteindelijk doet goed te laten passen bij jouw strategie en doel en achtergrond. Het lastige lijkt me wel op deze 'parameter tuning' echt op orde te krijgen. Want de eventuele opbrengst van je investering komt meestal op zijn vroegst pas over 7 a 10 jaar bij het exit moment… als dat moment al gehaald wordt!
Het vroegtijdig herkennen van de rode vlaggen welke Bertrams beschrijft helpen je in ieder geval om de investeringsportefeuille die je opbouwt zo veel mogelijk vrij te houden van sowieso mislukkende startup projecten. Een les die hij geleerd heeft is dat startups snel falen, wat maakt dat je je aanpak hierop snel kan bijstellen. De grootste reden van falen (42%) is bijvoorbeeld dat er helemaal geen markt blijkt te zijn voor het product of de dienst van de startup. Investeren als geheel gaat je veel tijd kosten, waarschuwt Bertrams, en de meeste energie die je investeert in je Angel activiteiten zijn onbetaald. Na het lezen van het boek Succesvol investeren in startups heb ik wel de overtuiging dat dit een goede gids is voor iedere Nederlandse angel die wil beginnen of groeien in het met goed resultaat investeren in jonge ondernemingen.
Resumerend
Concluderend steek ik bij deze niet de rode vlag maar deze blauwe vlag - dit boekje - op. Als je succesvol wilt investeren in startups, dan biedt Bertrams' nieuwe boek Succesvol investeren in startups nieuwe inhoudelijke kennis over investeren en tevens systematisch gedreven handvatten (zoals een scorecard) met het spreekwoordelijke rendement van een unicorn. Want als je er als investeerder vroegtijdig bij bent dan heb je het uitzicht op de grootste multiplier. Maar dat betekent niet dat je overhaaste beslissingen moet gaan maken, want er komt altijd wel een nog betere deal. Dit boek is zo'n betere deal.
Econometrist en informaticus